Deflacja jest procesem polegającym na wywiewaniu ziarn i cząstek glebowych, ziemnych i skalnych.

Powoduje ona tworzenie się rynien, mis, niecek i wydmuszysk w obrębie obszarów piaszczystych oraz ostańców i bruku deflacyjnego na obszarach piaszczysto - żwirowych i pyłowych. Podczas okresów intensywnego wywiewania powstają burze pyłowe i piaskowe (Sahara).

Deflacja działa na materiałach luźnych, np. na produktach wietrzenia, piaskach i żwirach napływów rzecznych, piaskach nadmorskich, morenach lodowcowych itd., jeżeli nie są ostatecznie ochraniane przez szatę roślinną.

Głównym terenem jej działalności są obszary pustynne oraz piaszczyste wybrzeża mórz.

W obszarach poddanych silnemu wietrzeniu mechanicznemu, jakim jest wietrzenie eoliczne, wiatr wywiewa drobniejszy materiał, a grubszy gruz pozostaje tworząc bruk deflacyjny; w ten sposób na obszarach suchych powstaje pustynia kamienista, zwana z arabskiego hamadą. Przykładem jest większa część Sahary oraz pustynia na północ od jeziora Eyre w Australii.

Deflacja może sięgać tak głęboko, jak sięga wietrzenie, a więc najczęściej do zwierciadła wód gruntowych. Może ona spowodować wywianie piasku z dużych obszarów i tworzyć wklęsłe zagłębienia, tak powstały oazy pustyniowe.




Wywiewanie lżejszych minerałów ze zwietrzeliny, piasków rzecznych lub nadmorskich plaż prowadzi do koncentracji minerałów ciężkich. W taki sposób powstają złoża eoliczne, np. bogate złoża piasku złotonośnego w Australii.